Ceza hukuku, haksızlığı oluşturan insan davranışlarından hangilerinin suç olarak tanımlanması gerektiğini, bu davranışların hangi koşullarda suç oluşturduğunu ve bu suçların infazında ne tür yaptırımların uygulanması gerektiğini belirler. Devletin temel görevi, yasal bir sınır oluşturmak ve bu sınırların doğru bir biçimde sürdürülebilirliğinin sağlanmasına ortam oluşturmaktır. Devlet bu sorumluluğunu düzenlediği hukuk kanunları aracılığı ile gerçekleştirir. Tüm hukuksal kanunlar, insanlar arasındaki ilişkileri düzenlemeyi ve böylece toplumda barışçıl şekilde bir arada yaşam sağlamayı amaçlar. Ceza hukukunun amacı, diğer tüm hukuk alanları gibi, kendi imkânlarıyla toplumda sulh sağlama ihtiyacını karşılama noktasında barışçıl hayata katkıda bulunur.

Ceza hukuku, diğer tüm hukuk birimlerinden daha fazla devlet müdahalesine gerek duyar. Bunun nedeni, ceza hukukunun girdiği alanlarda sağlanan yaptırımların devlet kişileri tarafından daha gerçekçi ve objektif biçimlerde uygulanabilir olmasıdır. Ceza hukuku kuralları olmadan devlet, toplumsal yaşamı barış içinde sürdürme yükümlülüğünü etkin bir şekilde yerine getiremez.

Ceza Hukukunun haksızlıklara karşı daha caydırıcı olmasına ortam hazırlayan temel ilkeleri vardır ve yapılan düzenlemeler bu kurallar doğrultusunda uygulanır. Bu ilkeler arasında ceza kanununun bağlayıcılık ilkesi, ceza yükümlülüklerinin şahsiliği ilkesi, hukuk devleti ilkesi ve kanunilik ilkesi yer almaktadır.